Door Suhendra T. Leon

We kennen allemaal de leuzen van de overlijdensverzekeringen en begrafenisondernemers met een leuk muziekje op de achtergrond. Deze leuzen komen overeen: ‘Laat je nabestaanden niet met zorgen achter’.

 

Het leuke muziekje op de achtergrond heeft als doel af te leiden van het onderwerp waarover het gaat: onze eigen sterfelijkheid. Naast de eigen sterfelijkheid wil niemand aan langdurige ziekte en ongevallen denken. Denk maar aan alle ziekten waarvoor u donaties in de collectebus stopt, waarvan u denkt: ‘Dat overkomt mij hopelijk niet’. Ik bedoel hiermee de ziekten en ongelukken die het moeilijker kunnen maken eigen belangen te behartigen en eigen beslissingen te nemen.

 

Onlangs werd ik geconfronteerd met een familielid dat ernstig ziek is, en ondanks zijn gevorderde leeftijd, nooit veel aandacht heeft besteed aan deze onderwerpen. Wij, de familie, moesten in een mum van tijd van alles regelen om te zorgen dat er iemand nog notarieel gemachtigd was om namens dit familielid rechtshandelingen te verrichten.

 

Dit heeft me doen nadenken over een referaat dat een student-stagiaire ooit op ons kantoor heeft gehouden. Het ging over een levenstestament. In een levenstestament staan wensen voor de situatie waarin iemand door ziekte of ongeval niet meer in staat is om zaken zelf te regelen. Een levenstestament moet bij een notaris worden opgemaakt en bevat naast wensen ook (meerdere) volmachten. De belangrijkste vraag bij het laten opmaken met een levenstestament is: “ Wie vertrouw ik voldoende om mijn belangen te behartigen”.

 

Als er geen levenstestament is opgemaakt en een familielid ernstig ziek wordt of een ongeval krijgt, is het vaak raden wat de wensen zijn als deze persoon deze niet meer kenbaar kan maken. In de grote families die we hier kennen, kan dat ook tot ergernissen en familievetes leiden. Om toch bepaalde zaken te kunnen regelen zal de familie zich tot de rechter moeten wenden om een mentorschap en/of bewind over de goederen van de persoon te verzoeken. De rechter benoemt dan een persoon die hiermee belast zal zijn.

 

Mentorschap kan aangevraagd worden voor een (bijna) meerderjarig persoon die als gevolg van zijn geestelijke of lichamelijke toestand tijdelijk of duurzaam niet in staat is of bemoeilijkt wordt zijn belangen van niet-vermogensrechtelijke aard zelf behoorlijk waar te nemen. Denk daarbij aan beslissingen inzake verpleging, verzorging en medische behandeling.

Bewind kan in dezelfde soort gevallen worden verzocht, maar hier gaat het om vermogensrechtelijke belangen. De rechter kan dan een bewind instellen over een of meer goederen die aan de onderbewindgestelde als rechthebbende toebehoren of zullen toebehoren.

 

Zo kan de persoon zelf, zijn echtgenoot of levensgezel, zijn bloedverwanten in de rechte lijn en die in de zijlijn tot de vierde graad ingesloten, zijn voogd, curator, mentor of het Openbaar Ministerie de rechter verzoeken om bewindvoerder en/of een mentor te benoemen. De wet bepaalt dat een persoon die binnen afzienbare te ziek zal zijn om zijn niet-vermogensrechtelijke belangen te behartigen de rechter kan verzoeken om een mentor te benoemen. Denk daarbij aan een progressieve ziekte zoals dementie.

 

Er zijn verschillende opties om bij ziekte of ongeval uw zaken geregeld achter te laten. Een levenstestament is altijd verstandig omdat ongevallen vaak niet voorzienbaar zijn. Indien u zodanig ziek bent en u weet dat u over afzienbare tijd niet meer medische beslissingen kan nemen, kunt u de rechter verzoeken om een mentor te benoemen. Laat uw familie/nabestaanden niet met zorgen achter. Indien een familielid geen levenstestament heeft nagelaten en er moeilijkheden ontstane om bepaalde zaken te regelen, kunt u bij de rechter terecht.

 

Eerlijkheid gebiedt mij te bekennen dat ik onder het voorwendsel ‘ik ben nog jong’ nog niets heb geregeld, terwijl ik wel beter weet.