PHILIPSBURG - Vrijdag 23 augustus zijn mrs. Ghrib, Snitker en Luijks geïnstalleerd als nieuwe rechters op Sint Maarten. Hier leest u de toespraak van hofpresident mr. Eunice Saleh.

 

Hiermee is de installatie van collega’s Ghrib, Snitker en Luijks een feit. Ik zal hen nu introduceren.

 

Mr. Jacoba Ghrib, aan mijn rechterhand gezeten, is in 1959 geboren. Zij heeft rechten gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Utrecht, waar zij in 1990 afstudeerde. Na haar afstuderen is zij eerst een aantal maanden stagiaire geweest bij de Coördinator Mensenrechten bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken en daarna secretaris bij de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken

bij het Ministerie van Justitie. Van 1992 tot 1999 vervulde zij meerdere functies bij de United Nations High Commissioner for Refugees en in dat verband is zij in verschillende landen, waaronder Zuid Afrika, Kroatië en Bosnia en Herzegovina werkzaam geweest. De overstap naar de rechterlijke macht maakte mr. Ghrib in 2003, toen zij begon aan de opleiding tot rechter. Tot april 2007 was zij rechter in de sector bestuursrecht van de rechtbank Haarlem en daarna bij de rechtbank Den Haag, in de sectoren bestuursrecht, strafrecht en jeugd.

 

Degenen die met mr. Ghrib hebben samengewerkt kenschetsen haar als: een onafhankelijk denker met oog voor realiteit en een praktische inslag, altijd bereid tot bijspringen, uitstekend analytisch vermogen, goed gevoel voor impact van een zaak in de samenleving, plezierig om met haar samen te werken want zij heeft een goed gevoel voor humor. Al deze eigenschappen en het feit dat mr. Ghrib vloeiend Frans spreekt, in combinatie met haar eerdere ervaringen in het buitenland, garandeerden een soepele overstap naar Sint Maarten. Dat is inmiddels juist gebleken.

Mr. Ghrib is in Sint Maarten sinds mei 2019 werkzaam als rechter commissaris in strafzaken en doet daarnaast bestuurszaken.

 

Aan mijn linkerhand zit mr. Jorgen Snitker. Mr. Snitker is geboren op 14 mei 1966 te Bloemendaal. Hij heeft fiscaal recht gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam en is tot 2002 Belastingadviseur en Inspecteur geweest. Zijn rechterlijke carrière begon mr. Snitker als gerechtsauditeur bij de Hoge Raad. 

 

In september 2004 begon hij aan zijn opleiding tot rechter bij de rechtbank Haarlem. Na voltooiing van zijn opleiding heeft hij bij die rechtbank in het team belastingen, de meervoudige kamer voor strafzaken en in het team handel & insolventie gewerkt. In 2015 stapte mr. Snitker over naar de rechtbank Rotterdam. Daar was hij tot juli 2019 voorzitter van de meervoudige kamer voor strafzaken.

 

Aan mr. Snitker zijn de volgende positieve eigenschappen toegedicht. Uit het goede hout gesneden, een wetenschappelijk onderlegde rechter, zorgvuldige bejegening ter zitting en schriftelijke vastlegging van uitspraken, sociale en betrokken collega, productief, sterk analytisch vermogen en een teamplayer, die ook op sportgebied uitsteekt boven het gemiddelde. Dat laatste blijkt wel uit het feit dat mr. Snitker op zijn 2e dag op Sint Maarten op zijn mountainbike het hele eiland heeft rondgefietst.

Mr. Snitker zal in Sint Maarten strafzaken in eerste aanleg behandelen.

 

Last but not least wordt vandaag mr. Koen Luijks geïnstalleerd, gezeten naast mr. Snitker. Hoewel geen nieuw gezicht voor het Hof is een introductie op zijn plaats. Het is namelijk al weer vier jaar geleden dat mr. Luijks Sint Maarten verliet. Mr. Luijks is geboren op 6 september 1965 te Goirle. Zijn doctoraal Nederlands recht voltooide hij in 1992 aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Tot 2003 was hij advocaat en daarna maakte hij de overstap naar de rechterlijke macht. Mr. Luijks begon zijn rechterlijke carrière bij de rechtbank Breda waar hij tot 2009 als handelsrechter en rechter-commissaris in insolventiezaken werkzaam was. In 2010 maakte mr. Luijks de eerste overstap naar ons Hof: hij was tot 2015 lid van het Hof, standplaats Sint Maarten. Een daarop aansluitende periode van vier jaar bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant heeft hem de Cariben niet doen vergeten. Mr. Luijks haalt in zijn sollicitatiebrief een uitspraak aan van een oud Hoflid: “Werken op de Antillen is gewoon het leukst” en hij merkt daarbij op dat hier weinig tegen in te brengen valt. Zijn beslissing om terug te keren bevestigt dit. Wij kenden mr. Luijks als een zeer productieve werker. Dat bleek wel weer toen hij enigszins teleurgesteld reageerde op het moment dat hij er achter kwam dat er geen bergen dossiers op hem lagen te wachten omdat het Gerecht Sint Maarten bij is met de werkvoorraad. Hij voelt zich anders dan dat weer helemaal thuis hier. 

Mr. Luijks is in Sint Maarten werkzaam als civiele rechter en als Voorzitter van de Raad van Toezicht op de advocatuur.

 

Het Hof is trots op deze drie nieuwe collega’s, allen uitstekende en ervaren rechters en een aanwinst voor het Hof. Jacoba, Koen en Jorgen, nogmaals welkom bij het Hof. Ik wens jullie en je familieleden mooie jaren toe in Sint Maarten.

 

Ik maak van deze gelegenheid gebruik om ook stil te staan bij het feit dat de vestiging Sint Maarten sinds 1 augustus jl. een nieuwe vicepresident heeft. Mr. Van Rijen, alweer vier jaar rechter op Sint Maarten, is per die datum mr. Lemaire opgevolgd. Mr. Van Rijen zal naast het bestuurswerk, civiele bodemzaken, kort gedingen, arbeidszaken en appellen gevangenhouding doen.

Sander, welkom in het bestuur en veel succes met deze nieuwe uitdaging.

 

Dames en heren,

Het is altijd weer even nadenken wat het onderwerp van mijn toespraak bij een installatiezitting zal zijn. Deze keer ging het tussen: een juridisch onderwerp of een relaas over hoe het Gerecht Sint Maarten zich na orkaan Irma heeft ontwikkeld. Ik heb gekozen voor dat laatste. 

 

Twee jaar geleden hield ik hier mijn eerste installatietoespraak als President van het Hof. Vlak daarna raasde de orkaan over het eiland. Ik ben me er goed van bewust dat ik waarschijnlijk de daadwerkelijke impact niet helemaal heb weten te doorgronden. Dat is lastig als je het niet zelf persoonlijk hebt meemaakt. Maar tijdens mijn bezoek aan SXM een week na de orkaan heb ik wel de enorme ravage met eigen ogen kunnen waarnemen.

 

Ook aan de Courthouse, de Annex en bezittingen van medewerkers van het Hof is schade aangericht. Behalve dat de rechtspleging na de orkaan even volledig stil kwam te liggen, heeft Irma ook vertraging gebracht in de veranderingen waar het Gerecht Sint Maarten mee bezig was. Maar, dat heeft het Gerecht er niet van weerhouden om -in samenwerking met ketenpartners- de draad weer op te pakken en de afgelopen twee jaar behoorlijke stappen te zetten. Het is niet voor niets dat het thema van het jaarverslag van het Hof 2017 Veerkracht was: het vermogen om met uitdagingen, veranderingen en onverwachte tegenslagen om te gaan.

Ik noem een aantal voorbeelden van de stappen die zijn gezet.

 

De kwetsbaarheden van onze organisatie en ook van het Openbaar Ministerie zijn door orkaan Irma zichtbaar geworden. Een van de kwetsbaarheden betreft onze dossiers. We mogen van geluk spreken dat die niet verloren zijn gegaan.

 

Binnen zowel het OM als het Hof waren al stappen gezet op weg naar meer en beter digitaal werken, om redenen van efficiency en professionalisering. Maar de risico’s verbonden aan natuurrampen voor onze beide organisaties en de maatschappelijke gevolgen daarvan hebben de aanleiding gevormd om het proces van digitalisering te versnellen. Het doel van het gezamenlijk project van Hof en OM was om voor het orkaanseizoen van 2018 nieuwe strafzaken digitaal beschikbaar te hebben, beginnend bij de vestiging Sint Maarten.

 

Hiervoor heeft het Hof aansluiting gezocht bij het zaaks registratiesysteem van het OM, PRIEM. In juni 2018 zijn de eerste voorgeleidingen voor de rechter-commissaris op Sint Maarten op basis van een digitaal dossier gedaan. De ervaringen hiermee op Sint Maarten zijn gebruikt bij de invoering van digitale strafdossiers voor de BES en Curaçao. Aruba zal op een later moment overgaan op digitaal werken, omdat het OM in Aruba geen gebruik maakt van het zaaks registratiesysteem PRIEM.

 

Verder is de implementatie van het nieuwe zaaks registratiesysteem van het Hof, GEAR, van grote invloed geweest op de modernisering van de griffie. In korte tijd is de griffie Sint Maarten overgegaan op volledig digitaal registreren van civiele zaken en bestuurszaken, zijn er betrouwbaardere rollen en daardoor een beter zittingsverloop. Daarnaast worden langzaam maar zeker

stappen gezet om de processen efficiënter en klantvriendelijker te krijgen. Zo zijn de wachttijden op de gang bij de echtscheidingszitting teruggedrongen en is het streven om dat ook bij de EJ-rol voor elkaar te krijgen.

 

Een andere ontwikkeling: vanaf 1 september a.s. gaan de rechters op Sint Maarten zelf de hoger beroepen tegen beslissingen voorlopige hechtenis behandelen. Dat betekent dat deze hoger beroepen niet of nauwelijks nog behandeld zullen worden door rechters in Curaçao via videoconference, zoals nu het geval is. Een vooruitgang, ook voor OM en advocatuur, omdat een fysieke behandeling nog altijd de voorkeur verdient. Na een half jaar zal worden bezien of dit wordt uitgebreid met strafrechtelijke beslagkwesties. Een vooruitgang is ook dat het kabinet RC en de advocatenspreekkamer ter bevordering van de veiligheid voortaan zijn gevestigd in de Annex.

 

Een andere vermeldenswaardige ontwikkeling is dat het Gerecht Sint Maarten deze maand van start gaat met de “Child Friendly Court”. Dat betekent dat kinderen, die door de rechter worden gehoord, hun eigen oproepingen krijgen en een informatie folder. Ze worden bij aankomst in een speciale ruimte opgevangen en het horen vindt niet meer plaats in de grote zittingszaal maar in een kleine (kindvriendelijke) ruimte.

 

En over zittingszaal en ruimte gesproken: ook op het gebied van huisvesting is het nodige in gang gezet. Zoals gezegd, hebben de Courthouse en Annex schade geleden als gevolg van orkaan Irma. Er zijn noodreparaties uitgevoerd om de rechtspraak zo snel mogelijk weer op gang te krijgen. Het blijft zaak dat beide panden weer zoveel mogelijk hurricane proof worden gemaakt en zodanig worden gerestaureerd dat de zojuist genoemde verbeterde interne processen plaatsvinden in moderne en veilige gerechtsgebouwen. Het Hof is in overleg met het Land Sint Maarten om dit te realiseren. De verwachting is dat de eerste fase van de renovatie van het gebouw in het laatste kwartaal van dit jaar zal starten.

 

Dames en heren, dit alles past in een ruimer kader. Uit de visie van het Hof vloeien vier centrale doelstellingen voort: stimuleren van professionalisering en kwaliteit, waarborgen van het vertrouwen in de rechtspraak, vergroten van de toegankelijkheid van de rechtspraak en het verbeteren van de klantvriendelijkheid. Zoals uit de door mij gegeven voorbeelden blijkt: het Gerecht Sint Maarten is hard op weg om deze doelstellingen te realiseren en dat verdient, te meer gelet op de enorme tegenslag van twee jaar geleden respect en waardering.

 

Ik dank u voor uw aandacht. Thank you for your attention.