PHILIPSBURG - Hier kunt u de toespraak lezen van de heer Taco Stein, Waarnemend Procureur-Generaal, ter gelegenheid van de installatie van twee nieuwe rechters op 23 augustus 2013 in Philipsburg.

 

Meneer de president, leden van het Hof, installandi en overige geachte aanwezigen!

 

Vandaag is een bijzondere dag voor de rechtspleging in ons jonge land! Maar liefst twee nieuwe rechters worden geïnstalleerd en daarnaast is de vorige week in Curaçao geïnstalleerde president hier als zodanig aanwezig, zodat u hem straks alsnog kunt feliciteren en dan kunt u – last but not least – nog afscheid nemen van de scheidend president. Een berstensvolle dag dus!

 

Bij dit soort gelegenheden is het gebruikelijk om – als het ware – over de hoofden van de aanwezigen ook het woord te richten tot de samenleving in den brede. Wie ben ik om die traditie te verbreken? Ik zal dat dan ook niet doen.

Maar eerst toch nog even wat gezegd over en tegen onze nieuwe rechters! Katja Mans en Koos van de Ven. Beiden zijn afkomstig uit de Rechtbank Amsterdam, de grootste rechtbank van ons Koninkrijk en dan nu werkzaam in het op één na kleinste gerecht van het Koninkrijk. Dat is een moedige stap!

 

Qua werk: je komt uit een goed georganiseerde omgeving met ampele ondersteuning en gaat naar een organisatie in opbouw, waar zelfredzaamheid een key word is!

Qua leven: Amsterdam heeft het, zegt men immers? Kunst, cultuur, culinaria, het is er allemaal! Hier is het wat minder, wat dat betreft. Kunst? Echte musea op dat terrein hebben we niet! Cultuur? Klassieke concerten zijn few and far between. Moderne muziek lukt nog wel, hoewel ook daar de wereldsterren wel met een lantarentje te zoeken zijn, of inmiddels hoog bejaard! Op culinaria scoren we wat dat betreft aanzienlijk beter! Je kan hier iedere dag uit eten en heb je na ruim een jaar nog niet twee keer bij hetzelfde restaurant hoeven eten. Let wel, ook dit is niet altijd sterren niveau!

 

U zult beiden flink moeten wennen aan het Caribische leven, dunkt me! Maar onderga het, dompel u er in onder! Het is de moeite waard. Niet voor niets zijn meerderen onder ons hier niet voor de eerste keer teruggekomen!

 

Ik wens u allebei een goede tijd toe in Sint maarten met de uwen en voorts wens ik u wijsheid maar ook besluitkracht toe in uw werk! Wij allen zullen daar voordeel van hebben.

Meneer de President! Ik wil van deze gelegenheid gebruik maken om – getrouw de traditie – ook twee officieren officieel te introduceren. Ik had bijna gezegd 2 nieuwe officieren, maar dat kan eigenlijk niet meer met goed fatsoen! Zowel Tineke Kamps als Karola van Nie zijn alweer geruime tijd op het eiland: zij traden respectievelijk op 1 oktober 2012 en 1 januari 2013 in dienst. Tineke komt van het Parket Den Haag (de fijnste stad van Nederland, zegt ze: dat wordt straks ruzie met de Amsterdammers!), waar zij sinds 2004, na haar RAIO tijd werkte en waar zij uiteindelijk zwacri zaken en een aantal langlopende projecten deed, waaronder mensenhandel en drugs, kortom een goede leerschool voor het werk in ons Land! Haar ervaring komt hier dan ook goed te pas! Ze vertelde me dat ze tijdens de nasleep van de Heineken ontvoering is gefascineerd geraakt door het rechten vak, met name door de onmogelijkheid van de uitlevering! Zoals bekend speelde Saint Martin in die affaire als verblijfplaats van o.a Holleeder een rol! Als je dan hier officier wordt is de cirkel weer rond! Karola studeerde in Maastricht, werkte daarna bij de Raad van State en bij Vluchtelingenwerk en kwam daarna bij de Rechtbank Den Bosch te werken als gerechtssecretaris civiel en bestuur. Van daaruit de overstap naar het OM, waar zij na omzwervingen tot haar aantreden terechtkwam bij het Parket Utrecht, nu Midden Nederland geheten, waar zij uiteindelijk jeugdofficier was. Zij benoemt haar overstap naar het OM als het zich voelen als een vis in het water! Haar enthousiasme voor het vak onderstreept dat! Zij is naar hier gekomen omdat het de ambitie van het OM is om in de strafrechtelijke handhaving sterk op de jeugd te investeren! Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst en we moeten voorkomen dat onze jeugd het bezit wordt van de criminaliteit. Juist nu, nu we ons land opbouwen is dat het kapitaal waarmee we moeten werken!

 

Nogmaals een hartelijk welkom voor Tineke en Karola! Ook voor jullie met jullie gezinnen een goede tijd in dit mooie land en natuurlijk plezier en succes in het werk! Jullie succes betekent meer veiligheid voor ons allen!

 

Tot zover! Laat ik mij thans tot u allen richten met de beloofde stichtelijke woorden! Nu de receptie lonkt zal ik u niet te lang bezighouden.

 

Ik ga wat zeggen over Sint Maarten. Ik ken Sint Maarten al enige tijd: ik ben aan mijn derde periode hier bezig en deze laatste periode is begonnen in het voorjaar van 2012.

Sint Maarten – Country Sint Maarten zeggen we graag om te benadrukken dat we trots zijn op onze status – bestaat nu een kleine drie jaar: vanaf 10—10—10! Dat is kort voor een land; vergelijk het met ons Koninkrijk, dat op 30 november van dit jaar zijn 200 jarig bestaan viert! Zet je dat af naar de menselijke maat dan is het Koninkrijk een krasse grijsaard en Sint Maarten nog een zuigeling! Op die schaal is bijvoorbeeld Aruba een prille tiener.

 

U zult zich afvragen wat de relevantie van deze vergelijking is! Dat zal ik u zeggen: na 10—10—10 is de lat voor de nieuwe landen hoog gelegd: je bent land, dus nu moet je ook maar aan alle eisen die bij die status horen voldoen. Voor Sint Maarten was die eis schier onhaalbaar, want tot die fameuze datum waren alle landsdiensten die van de Nederlandse Antillen; gechargeerd gezegd deden we tot die datum hier eigenlijk alleen de uitvoering van beleid dat elders gemaakt werd!

 

Voor het Gerecht in Eerste Aanleg is er wellicht qua structuur het minst veranderd: het was en bleef een onderdeel van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie. Van dat Gemeenschappelijk Hof veranderde op het eerste gezicht alleen de naam, maar dat is natuurlijk niet waar: het Hof heeft thans eigen rechtspersoonlijkheid en als ik het goed zie maakt dat onze rechters zo mogelijk nog onafhankelijker dan die in Nederland!

 

Sint Maarten is dus een zuigeling. Wat betekent dat nu? Ook weer terug naar de menselijke maat: dat betekent afhankelijkheid! Zoals iedere boreling zullen we als land alles moeten leren!

 

Het democratisch proces, de begrotingsdiscipline, zaken als integriteit en transparantie; niets van dat alles is nu eenmaal een gegeven. Toen het Koninkrijk onze leeftijd had regeerde de Koning middels Koninklijke Besluiten, niet echt democratisch! Maar nu is het Koninkrijk een goed geoliede machine die op al die terreinen goed functioneert. Ook daar is het dus een situatie geweest van vallen en opstaan!

 

Ieder kind moet leren lopen vóór het letterlijk op eigen benen kan staan, ook het kind-land Sint Maarten. Stap voor stap zullen we met elkaar deze lange en zware route moeten afleggen. In wielertermen zijn we begonnen aan een beklimming van de Mont Ventoux, op een driewieler!

 

De viering van 200 jaar Koninkrijk gaat een jaar duren, dat betekent dus tot eind 2014. Het komt erop neer dat in het jaar van die viering ook de evaluatie van de nieuwe landen zal aanvangen, die evaluatie moet immers binnen 5 jaar geschied zijn, zo lezen we in de diverse Rijkswetten! Ik mag de hoop uitspreken dat de de evalueerders bij hun belangrijke taak in hun achterhoofd houden hoe het groeiproces plaatsvindt: met vallen en opstaan. Het moet duidelijk zijn dat je de “kleuter” Sint Maarten niet langs de meetlat van de grijsaard Nederland mag leggen.

 

Als ik met een schuin oog naar de pedagogiek kijk dan is het voorspelbaar dat Country Sint Maarten in het hele proces van opgroeien van beginnend land naar volwaardig land de normale groeifasen zal doormaken. Een leerproces van “trial and error”, gissen en missen of vallen en opstaan zeggen we in het Nederlands, hoort daarbij!

 

Een uitstapje naar de medische wetenschap leert ons dat de menselijke hersenen pas rond het drieëntwintigste levensjaar volgroeid zijn. Iedere ouder die kinderen heeft die deze magische grens gepasseerd zijn moet dat met enige reflectie kunnen herkennen. Als we dan die leeftijdsverhouding op één op twee houden, dan zou je pas van een qua verstand “volgroeid” land kunnen spreken na 46 jaar, voor Sint Maarten dus 2056!

 

Gelukkig gaat iedere vergelijking mank, anders zou de moed je toch in de schoenen zinken!

 

We hadden het over de keuze van de meetlat voor Country Sint Maarten, weet u nog? Ik zei u al dat de vergelijking met Nederland mank gaat. De wedervraag is helder: hoe dan wel? Ik moet eerlijk zijn; ik kan die vraag ook niet beantwoorden. Het is wel zo dat ik niet erg vrolijk word van de publiciteit die Country Sint Maarten ten deel valt in Nederland! We liggen onder een vergrootglas en als je dan kijkt dan zie je alles groter! Helaas is voor de media goed nieuws geen nieuws en dus komen de zaken die volgens de plannen verlopen niet over het voetlicht.

 

Als lid van het Openbaar Ministerie denk je vaak in termen van schuldig en straffen en het is verleidelijk om die media de schuld te geven en daar wellicht voor te straffen, maar we moeten er wel voor waken dat we niet Calimero gaan lopen spelen: we zijn wel klein en alle anderen zijn groot en dat mag dan niet eerlijk zijn, maar daarmee is wat er gebeurt nog niet oneerlijk: want uiteindelijk hebben wij onze zaken niet op orde en zijn wij de enigen die er wat aan moeten en kunnen doen! Dat is het spel! Dus geen “Calimero-principe”; wel wil ik een beroep doen op een ander beginsel dat wij in ons rechtstelsel kennen en hanteren: het “poco poco beginsel”

Immers een oud Nederlands spreekwoord zegt dat Aken en Keulen ook niet op één dag zijn gebouwd! Maar we mogen dan wel rekenen op de steun en het begrip van die boze buitenwereld, met name Nederland.

 

Geef ons ook de tijd om ons land op te bouwen. Ik denk dat ik voor ons allen spreek als ik zeg dat dat ons streven is!

Vanochtend was ik aanwezig op het Governor’s Symposium 2013, met als thema: Sustainable Development. Dat is het principe van zodanig ontwikkelen dat je nu streeft naar het best mogelijke, daarbij rekening houden met de noden van de toekomst. Deze inspanning zal door allen – overheid, bedrijfsleven en burgers – gedragen moeten worden!

John F Kennedy drukte het in zijn inaugural speech van 20 januari 1961 zo uit: “Ask not what your Country can do for you, but ask what you can do for your Country”.

 

Ik denk dat iedereen deze uitspraak wel kent. In Sint Maarten bekruipt me helaas soms het gevoel dat het omgekeerde van dit goede principe wordt aangehangen! Als we praten over integriteit, transparantie en accountability is dat één van de eerste zaken waar we aan moeten werken! Dat principe moet Leitmotiv zijn bij de opbouw van Country Sint Maarten!

 

Vanuit de rechterlijke macht – waar het OM nog steeds deel van uit maakt – mag u verwachten dat wij aan die opbouw van ons Land waar mogelijk en waar nodig onze bijdrage zullen geven!

 

Ik dank U allen voor uw aandacht!