In liefde en (verkiezings)oorlog is alles geoorloofd

January 19, 2010 4:38 AM

geschreven door Cindy de la Fuente
woensdag, 13 januari 2010

Op 22 januari 2010 moet de Curaçaoënaar weer naar de stembus. Ditmaal om te kiezen voor de leden van de Staten van de Nederlandse Antillen.

Het nut van deze verkiezingen daargelaten (het is immers de bedoeling dat het land de Nederlandse Antillen over tien maanden zal zijn ontmanteld), heeft dit weer de gebruikelijke verkiezingsgekte tot gevolg. Dit uit zich op Curaçao in de regel in een kleurrijk straatbeeld. Alles wat los en vast zit wordt beplakt met partijmateriaal en lantarenpalen worden met gevaar voor eigen (en andermans) leven voorzien van gekleurde partijvlaggetjes. Daarnaast vinden de nodige verkiezingsoptochten plaats, die qua feestvreugde niet onderdoen voor de jaarlijkse carnavalsoptocht.

Deze feestelijkheden gaan gewoonlijk gepaard met flink wat moddergooien. Daarbij wordt het liefst gebruik gemaakt van de pers om een zo groot mogelijk publiek te kunnen bereiken. Dit heeft doorgaans de nodige rectificatiekortgedingen tot gevolg, omdat tijdens dergelijk moddergooigevecht nogal eens, al dan niet opzettelijk, op de geslipperde tenen van een politicus wordt getrapt.

Veel van deze rectificatiekortgedingen leiden nergens toe. Door het EHRM is al geoordeeld dat ten aanzien van politici niet snel kan worden aangenomen dat een beperking van vrije meningsuiting is toegestaan. In geval van een politiek debat moeten de grenzen ten aanzien van vorm en inhoud ruim worden gesteld. Dit betekent echter niet dat deze ruimte oneindig is en politici zich niet aan de algemene gedragsnormen dienen te houden. Zo diende een minister in Aruba te rectificeren na een Statenlid herhaaldelijk, zowel in de media als in de Statenvergadering, ervan te hebben beticht pedofiel te zijn. Het Gerecht maakte korte metten met het beroep van die minister op zijn parlementaire onschendbaarheid en oordeelde dat ondanks het feit dat de uitlatingen waren gedaan in de formele setting van de Statenvergadering, deze op geen enkele wijze verband hielden met het onderwerp van de vergadering.

Toch is het niet alsof de grenzen nu vaker worden opgezocht dan vroeger. Zo gaf het Gerecht op Curaçao in 2004 al eens een lesje ethiek in een geschil tussen de toenmalige minister-president en een journaliste, waarbij laatstgenoemde de toegang tot de door het Land gehouden persconferenties werd geweigerd. Ik citeer:

‘Het belang van een vrije en onafhankelijke pers in een democratische samenleving kan niet genoeg worden benadrukt. Democratie houdt immers niet op nadat de burger, eens in de zoveel tijd, zijn stem heeft uitgebracht. Dan begint het pas. Een vrije en democratische samenleving kan niet bestaan, kan niet opbloeien en kan niet in leven blijven zonder eerbiediging van de fundamentele vrijheden van meningsuiting en pers, zonder eerbiediging van de rechten van minderheden (waaronder de politieke oppositie) en zonder een onafhankelijke rechtelijke macht. Dat zijn geen achterhaalde uitvindingen uit lang vervlogen tijden of uit vreemde culturen. Het zijn elementen, welke noodzakelijk zijn om hier en nu (en morgen) in vrijheid en met wederzijds respect te kunnen leven in een land waarop al zijn burgers trots kunnen zijn. Het land de Nederlandse Antillen is zo’n land en moet ook zo’n land blijven. Ook al liggen er zo nu en dan – de laatste tijd wellicht zelfs meer dan anders – constitutionele bananenschillen op de weg naar de toekomst, waarover men kan uitglijden, een Bananenrepubliek zijn we niet en dat moet ook zo blijven. Vandaar dat in deze zaak de puntjes op de i moeten worden gezet.

Dit alles geldt temeer als ooit – er wordt in het vooronder door sommigen hoopvol over gefluisterd – het Schip van de Nederlands Antilliaanse of Curaçaose Staat zijn ankers zou lichten om het beschutte, zij het soms wat roerige, binnenwater van het Koninkrijk te verlaten en zich op die immense, zo betoverende doch ook zo verraderlijke, zee der onafhankelijkheid te begeven. Dan toch zal het Schip zeewaardig moeten zijn, deugdelijk geconstrueerd en uitgerust, en geleid door goed opgeleide en betrouwbare stuurlieden, die, afgaande op de fonkelende sterren van recht en wet, in de duisternis van de Grote Wereld, een veilige koers weten te bepalen. Dan zal er ook een “Government of Laws, not men” moeten zijn, al was het maar uit het besef dat vandaag deze en morgen gene partij aan het bewind is. Machthebbers, politieke gezagdragers dienen zich dan ook steeds voor te houden dat zij op elk moment weer in de oppositie terecht kunnen komen en dat zij dan de rechten, waarvan het nu opportuun lijkt om die in te perken, weer hard nodig kunnen hebben. Dat besef maakt bescheiden en bescheidenheid siert de mens.’