Datum inwerkingtreding is 1 mei 2019

Door Karel Frielink

Vandaag is in het Belgische Staatsblad de Wet tot invoering van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen en houdende diverse bepalingen (Wvv) gepubliceerd.

 

De wet treedt op 1 mei 2019 in werking. Hier wordt kort een onderwerp besproken, namelijk het leerstuk  bestuurdersaansprakelijkheid, omdat dat in België anders is geregeld dan in Nederland en in de Caribische delen van ons Koninkrijk.

 

Op grond van artikel 2:51 Wvv is elk lid van een bestuursorgaan of dagelijks bestuurder tegenover de rechtspersoon gehouden tot een behoorlijke vervulling van de hem opgedragen taak. In artikel  2:52 Wvv is bepaald dat, wanneer gewichtige en overeenstemmende feiten de continuïteit van de onderneming in het gedrang kunnen brengen, het bestuursorgaan moet beraadslagen over de maatregelen die moeten worden genomen om de continuïteit van de economische activiteit voor een minimumduur van twaalf maanden te vrijwaren.

 

De hiervoor genoemde personen en alle andere personen die ten aanzien van de rechtspersoon werkelijke bestuursbevoegdheid hebben of hebben gehad zijn jegens de rechtspersoon aansprakelijk voor fouten begaan in de uitoefening van hun opdracht, aldus artikel 2:56 Wvv. Verder is in dit artikel bepaald dat dit ook geldt jegens derden voor zover de begane fout een buitencontractuele fout is.

 

De genoemde personen zijn echter alleen aansprakelijk voor beslissingen, daden of gedragingen die zich kennelijk buiten de marge bevinden waarbinnen normaal voorzichtige en zorgvuldige bestuurders, geplaatst in dezelfde omstandigheden, redelijkerwijze van mening kunnen verschillen. Hier wordt dus een maatman-bestuurder als toetsingsmaatstaf gehanteerd.

 

Indien het bestuursorgaan een college vormt, is de aansprakelijkheid van de leden daarvan voor de beslissingen of nalatigheden van dit college een hoofdelijke.

 

Ook als het bestuursorgaan geen college vormt, zijn de leden daarvan zowel jegens de rechtspersoon als jegens derden hoofdelijk aansprakelijk voor alle schade die het gevolg is van overtredingen van de bepalingen van dit nieuwe wetboek of van de statuten van de rechtspersoon.

 

Gaat het in dit verband om fouten waaraan zij geen deel hebben gehad, dan zijn de bestuurders van hun aansprakelijkheid ontheven indien zij de beweerde fout hebben gemeld aan alle andere leden van het bestuursorgaan, of, in voorkomend geval, aan het collegiaal bestuursorgaan en aan de raad van toezicht. Wordt aan een collegiaal bestuursorgaan of toezichtsorgaan een dergelijke melding gedaan, dan wordt die melding in de notulen opgenomen, evenals de bespreking waartoe zij aanleiding geeft.

 

In artikel 2:57 Wvv is een geldelijke beperking van de aansprakelijkheid jegens de rechtspersoon en derden opgenomen, variërend van Euro 125.000 tot Euro 12 miljoen, afhankelijk van de gemiddelde omzet en het gemiddelde balanstotaal van de betrokken rechtspersoon, zoals nader uitgewerkt in dat artikel. De aansprakelijkheid kan niet verder worden beperkt, en de rechtspersoon, zijn dochtervennootschappen of de door hem gecontroleerde entiteiten mogen de genoemde personen niet vooraf exonereren of vrijwaren voor hun aansprakelijkheid jegens de vennootschap of jegens derden (art. 2:58 Wvv).

 

De maximale bedragen gelden voor alle bedoelde personen tezamen. Zij gelden per feit of geheel van feiten dat aanleiding kan geven tot aansprakelijkheid, ongeacht het aantal eisers of vorderingen. Er gelden ook enkele uitzonderingen op de beperking, waaronder “in geval van lichte fout die eerder gewoonlijk dan toevallig voorkomt, van zware fout, van bedrieglijk opzet of oogmerk om te schaden in hoofde van de persoon die aansprakelijk wordt gesteld”.

 

Met name deze wettelijk vastgelegde beperking van het maximaal te vorderen schadebedrag is bijzonder. Wij kennen die niet.

 

Karel Frielink

(advocaat)

 

(4 april 2019)