KRALENDIJK — Het Openbaar Ministerie Bonaire, St. Eustatius en Saba (OM BES) presenteerde deze week het jaarverslag over 2014 en het jaarplan voor 2016. Stilgestaan wordt onder meer bij grote onderzoeken als de zaak Country Garden.

 

In het jaarverslag over 2014 is onder meer te lezen dat de instroom van dossiers sinds 2010 fors is toegenomen. Dat heeft binnen het Openbaar Ministerie geleid tot hoge werkdruk en verhoogde kwetsbaarheid van de organisatie. De beperkte capaciteit maakt de discussie noodzakelijk over het maken van keuzes: “Als u in het verslag leest over wat er gedaan en gerealiseerd is, houd dan voor ogen dat we steeds bewuster dingen niet doen en hebben gedaan. Om met datgene wat we wél doen en hebben gedaan, zo veel mogelijk te bereiken”, aldus hoofdofficier van justitie Henry Hambeukers in zijn voorwoord.

 

De meest geruchtmakende zaak uit 2014 was Country Garden, het onderzoek naar de dubbele moord die begin januari vorig jaar werd gepleegd. “Een onderzoek dat het hele verslagjaar heeft doorgelopen. Iedereen besefte dat Country Garden naar zijn aard een onderzoek was dat gedaan moest worden. En waarin amper concessies aan de orde konden zijn. Het primair proces van het OM raakte in 2014 – mede door Country Garden – in de gevarenzone. Daarmee werd Country Garden in 2014 ook een katalysator voor het intensiveren van het al eerder in gang gezette keuzeproces.”

 

De schaarse capaciteit maakt het stellen van prioriteiten noodzakelijk. In 2014 kregen vier thema’s voorrang, te weten de criminaliteit in relatie tot de luchthaven, de ‘outlaw motorcycle gangs’, motorclubs die zich schuldig maken aan verstoringen van de openbare orde, de zogeheten blauwe grens, de manieren waarop smokkelwaar het eiland bereikt en de ‘subjectgerichte’ aanpak van overlast gevende criminelen.

 

Knelpunten zijn onder meer het ontbreken van detentievoorziening op de bovenwindse eilanden en het verouderde wetboek van strafrecht dat geen jeugdstrafrecht kent. Een manco, want ook jeugdproblematiek heeft prioriteit op de eilanden.

 

In het jaarplan voor 2016 stelt het Openbaar Ministerie dan ook bij het ministerie van Veiligheid en Justitie te hebben aangedrongen op een ‘snelle invoering van het jeugdstrafrecht. “Voor ernstig dissidente kinderen zijn er géén adequate voorzieningen binnen de BES. Zo is er is geen adequate crisisopvang. Bij gebrek aan voorzieningen (halfopen jeugdinrichting, voorzieningen om alternatieve straffen te executeren) blijft het OM gedwongen om te kiezen voor tijdelijke beveiliging van de samenleving door het opleggen van onvoorwaardelijke vrijheidsstraffen.”

 

Speerpunten op het gebied van zware criminaliteit worden mensenhandel, witwassen en internationale drugshandel; dit laatste evenals afgelopen jaar, ook in relatie met Bonaire International Airport en de blauwe grens. De outlaw motorcycle gangs houden ook de nadrukkelijke aandacht. Natuurlijk is er vooral belangstelling voor de overlap tussen deze verschijningsvormen van criminaliteit.

 

Signalen van investeringen van crimineel geld in vastgoed maken dat er meer aandacht komt voor financieel-economische criminaliteit en witwassen. De samenwerking met onder meer de Belastingdienst en de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst (FIOD) wordt daarbij voortgezet en geïntensiveerd.

 

Het Openbaar Ministerie wil meer dan nu het geval is in 2016 ‘dadergericht’ gaan werken, om zo de veel voorkomende en middencriminaliteit aan te pakken. Hierbij richt het OM zich primair op geweldscriminaliteit (inclusief zedenzaken en atrako’s), jeugdcriminaliteit, woning- en bedrijfsinbraken en lokale handel in verdovende middelen.

 

Daarnaast wil het OM BES zichzelf en de keten in de komende jaren verder professionaliseren.