WILLEMSTAD - Drie militairen die betrokken waren bij een duikongeval op Curaçao, waarbij matroos Mandy Groenewoud (23) om het leven kwam, moeten zich voor de rechter verantwoorden. Het OM verwijt hen dat ze dienstvoorschriften hebben overtreden, waardoor er een levensgevaarlijke situatie kon ontstaan.

 

Het ongeval gebeurde op 23 november 2015 in de Caracasbaai. Een groep marine-duikers oefende daar hoe ze mijnen onklaar moesten maken. Het plan was om met een speciale hefballon een oefenmijn te verplaatsen, maar daarbij ging het onder water vreselijk mis.

 

Groenewoud maakte een duik naar 40 meter, waarbij ze melding maakte dat er water in haar masker liep. Even later viel de spraakcommunicatie uit. Daarom werd overgegaan op de communicatie via de seinlijn, maar aan het einde van de duiktijd reageerde de duiker niet meer op de signalen via deze lijn.

 

Groenewoud raakte buiten bewustzijn en kon niet meer op eigen kracht boven water komen. Een reserveduiker moest er aan te pas komen om Groenewoud op te halen. Ze werd nog gereanimeerd, maar de hulp mocht niet meer baten.

 

Het OM deed bijna drie jaar onderzoek naar het duikongeval, maar komt nu tot de conclusie dat drie militairen; twee mannen en een vrouw, vervolgd gaan worden. Mogelijk volgt er later nog een vierde militair die nu nog als verdachte wordt gehoord. Volgens het dienstvoorschrift had de duikoefening in dit geval afgebroken moeten worden op het moment dat de spraakcommunicatie uitviel. Ook verwijt het OM de verdachten dat zij, na dit uitvallen, onvoldoende contact hebben gehouden met de duiker.

 

Uit een intern onderzoek van de Commissie van Ongevallen van defensie bleek afgelopen juni al dat er het nodige was mis gegaan. Het ontbrak volgens de commissie aan een gedegen voorbereiding. De oefening bestond uit losse activiteiten zonder structuur en opbouw. Ook heerste er onterecht het gevoel van beheersing van de materie en van de risico’s terwijl militairen die betrokken waren bij duikoefeningen in werkelijkheid verzuimden voldoende nauwkeurig de risico’s te identificeren en maatregelen te nemen om risico’s op ongelukken zo klein mogelijk te houden.

 

De ouders van Mandy Groenewoud noemen de strafvervolging ‘niet meer dan logisch’, laten ze via hun advocaten Michael Ruperti en Klaas Arjen Krikke weten. ,,Ze strijden al drie jaar voor gerechtigheid omdat ze al heel lang wisten dat er fouten zijn gemaakt. Ze begrijpen dat de collega’s niet met opzet hebben gehandeld, maar zien dit wel als een logische en rechtvaardige stap’’, zegt Ruperti.

 

Het besluit om drie militairen te vervolgen is bijzonder omdat er voor het eerst militairen persoonlijk verantwoordelijk worden gehouden voor gemaakte fouten. Bij twee andere dodelijke ongevallen gebeurde dat tot dusverre niet. Het gaat om het mortierongeval in Mali waarbij Kevin Roggeveld en Henry Hoving om het leven kwamen. En ook niet na het schietincident in het oefenhuis in Ossendrecht waarbij een commando een collega raakte toen hij door een wand heen schoot.

 

Volgens het OM wordt elke zaak op zichzelf beoordeeld. Maar advocaat Michael Ruperti sluit niet uit er nu meer militairen vervolgd gaat worden, bijvoorbeeld na het Mali-ongeval. Op dit moment wordt  daar ook strafrechtelijk onderzoek gedaan nadat de nabestaanden zelf aangifte hebben gedaan. ,,Ook daar kun je zeggen dat er dienstvoorschriften zijn overschreden, bijvoorbeeld omdat er munitie aan militairen is meegegeven die in Nederland niet was gekeurd.’’

 

Foto ANP