ORANJESTAD — De Nederlandse nationaliteit hebben en zestien jaar onafgebroken legaal verblijven op Aruba, maar na een studie en kort verblijf in Nederland - nota bene met een Arubalening - de toelating ‘van rechtswege’ verliezen.

 

Dat overkwam de Amerikaanse Rachel. Zeker zes anderen kampen met dezelfde problematiek.

 

Rachel werd geboren in de Verenigde Staten, uit Curaçaose ouders met de Nederlandse nationaliteit. Daarom kreeg ze ook een Nederlands paspoort. Het gezin verhuisde later naar Aruba, waar Rachel vervolgens zestien jaar onafgebroken woonde. Met een Arubalening studeerde Rachel in Nederland toerisme, waarmee ze op Aruba zeker werk zou kunnen vinden.

 

Naturalisatie

 

Na het afronden van haar studie in oktober 2012 bleef Rachel nog een jaar in Amsterdam werken, omdat ze een contract had met haar werkgever waar ze niet onderuit kon. In december 2013 keerde ze terug naar Aruba. Vanuit Nederland had ze diverse sollicitatiegesprekken geregeld. Daar vroeg men om een werkvergunning. Dat had ze, dacht Rachel, omdat ze al zolang op Aruba gewoond had en een Nederlandse nationaliteit heeft. Maar immigratiedienst Dimas vertelde haar iets anders. “Omdat ik niet geboren ben op Aruba en mijn ouders ook niet, moest ik een nieuw proces starten om me ‘te naturaliseren’. Zo is dat nu eenmaal, werd mij verteld, anders krijg je geen werkvergunning.” Op zoek naar een oplossing kreeg Rachel de raarste adviezen. “Medewerkers van Dimas zeiden dat ik dan maar met een Arubaan moest trouwen om het proces makkelijker te maken. Iemand van een andere instantie vertelde dat ik ook wel een groot bedrag kon betalen om mijn papieren in orde te krijgen. Ik dacht: wat voor systeem is dit?”

 

Geweigerd

 

Ze was het er niet mee eens, maar diende toch een aanvraag in. Die werd geweigerd. “Dat was op grond van een aantal artikelen, maar in de brief stond niet vermeld welke precies.” Navraag leverde het volgende antwoord op: na haar studie is Rachel meer dan een jaar in het buitenland gebleven en daardoor heeft zij haar ‘status’ verloren. Ze weet van nog zeker zes of zeven mensen waarbij hetzelfde probleem speelt. “Ik had het contract van mijn werkgever, dat ik niet mocht breken, bij mijn aanvraag ingeleverd.”

 

Banen

 

Ze kreeg genoeg banen aangeboden, maar kon niet aan de slag. “De enige manier waarop iemand anders een vergunning voor mij kan aanvragen is als ik in aanmerking kom voor een directeursfunctie. Maar daar heb ik niet voldoende werkervaring voor, dus dat wordt moeilijk. Een baan als manager of supervisor kon ik zo krijgen bij verschillende hotels en een bank, maar niemand wilde voor me tekenen.”

 

Onafgebroken

 

De tweede keer dat Rachel een aanvraag indiende bij Dimas, deed ze daar een persoonlijke beleidsinstructiebrief bij van Integratie-minister Benny Sevinger. Ook werd een advocaat betrokken bij de zaak. De aanvraag werd weer geweigerd, dit keer omdat Rachel niet vijf jaar onafgebroken op Aruba had gewoond met de Nederlandse identiteit. “Dat is onzin, want ik kan aantonen dat ik hier zestien jaar onafgebroken heb gewoond.” Door deze slepende procedure kan Rachel zich niet verzekeren voor bijvoorbeeld ziektekosten.

 

Verloren

 

Volgens Dimas moet een Arubaanse student meteen na het voltooien van zijn of haar studie in het buitenland terugkeren naar Aruba. Een geboren Arubaan kan door een regeling wel in het buitenland blijven zonder zijn Nederlandse nationaliteit te verliezen. Mensen met een andere status, zoals Rachel volgens Dimas, verliezen volgens de Landsverordening toetreding, uitwijzing en verwijdering (LTUV) automatisch hun Nederlandse nationaliteit als zij langer dan een jaar wegblijven. In de speerpunten van de samengevatte begroting voor 2016 staat dat er een nieuwe LTUV wordt ingevoerd. Navraag bij Dimas en Directie Wetgeving leert dat er inderdaad gewerkt wordt aan een aanpassing. Maar niemand kan daar inhoudelijk op ingaan. Wel kan een medewerker van Dimas vertellen dat een Landsverordening doorgaans niet met terugwerkende kracht is, behalve als dit specifiek door een regeling wordt aangegeven.

 

Bezwaar

 

Rachel heeft een Nederlands paspoort en moet haar Arubalening nog terugbetalen en daarom is ze niet bang dat ze van Aruba gestuurd wordt. Wel denkt ze er over na om te vertrekken. “Het duurt allemaal te lang, ik kan niet verder.” Als ze naar Curaçao wil om haar grootouders te bezoeken, moet haar moeder mee. “Dan kan ze zeggen dat ik haar dochter ben en dat ik bij haar woon. Anders kom ik Aruba niet meer in.” Eind juli diende ze een bezwaar in bij bezwaaradviescommissie LAR, maar nu is het al maanden wachten tot Dimas daar de benodigde papieren inlevert. “Ik heb nog niets gehoord.” Vertrekken naar Amerika en haar familie achterlaten op Aruba lijkt de enige optie. “In december ben ik al twee jaar bezig met dit proces. Tot nu toe gaat het niet de goede kant op. Ondertussen ben ik alleen maar tijd kwijt en veroorzaakt dit een groot gat in mijn carrière.”

 

*om privacyredenen is de naam Rachel gefingeerd.

 

Amigoe