Dit zegt officier van justitie Vincent Leenders namens het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie (OM) in een interview met Het Financieele Dagblad.

 

Notarissen en advocaten doen volgens hem nu een ‘absoluut’ beroep op hun verschoningsrecht. Dit beroepsgeheim voor advocaten en notarissen houdt in dat zij geen informatie over cliënten mogen doorgeven. Volgens het OM gaat Nederland daarin echter veel verder dan andere landen.

 

Het OM stelt onder meer voor dat in principe alleen communicatie tussen een cliënt en een geheimhouder vertrouwelijk is. Informatie van en over derden zou niet verschoningsgerechtigd moeten zijn. De officier hoopt dat dit bijvoorbeeld een eind maakt aan de praktijk van verdachten om systematisch hun advocaat of notaris in te kopiëren bij e-mails om zo al hun communicatie onder het verschoningsrecht te brengen.

 

De aanklager gaat niet in op specifieke gevallen. Maar uit onderzoek van Het Financieele Dagblad blijkt dat rechtbanken herhaaldelijk advocaten en notarissen terugfluiten omdat die te makkelijk bewijs verbergen onder hun beroepsgeheim. Voorbeelden zijn vonnissen over onderzoek naar misstanden bij woningcorporatie Vestia, het faillissement van uitvindersbedrijf Innoconcepts, en fraude rond het hoofdkantoor van accountantsorganisatie KPMG. Daarin oordeelden rechtbanken afwijzend op een beroep door advocaten en notarissen op hun verschoningsrecht.

 

Volgens Leenders steunt de nieuwe jurisprudentie het OM. Met de recente vonnissen in de hand zoekt het OM nu overleg met politici, de Orde van Advocaten en de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie. Het OM zet daarin beperking van het verschoningsrecht op de agenda. 'We vragen de wetgever en de brancheorganisaties nu deze jurisprudentie te verwerken en te verduidelijken.' De actie van het OM valt samen met de belofte van de minister van Veiligheid en Justitie eind vorig jaar om het verschoningsrecht tegen het licht te houden.

 

Het OM wil dat notarissen een oud eigen voorstel uitvoeren. Dat is dat het verschoningsrecht buiten werking wordt gesteld als de notaris merkt dat hij voor fraude is misbruikt. Dat model zouden advocaten ook kunnen invoeren, aldus de officier. Bij vermoede medewerking aan fraude zou ‘de hele advisering moeten worden vrijgegeven en niet meer per document of per mailtje afzonderlijk moeten worden beoordeeld. Dus de hele ordner, het hele hangmapje.’

 

‘Voor alle duidelijkheid', benadrukt Leenders: ‘Het OM bepleit niet het verschoningsrecht op te heffen. Maar de reikwijdte die advocaten en notarissen nu aan dat verschoningsrecht geven, is doorgeschoten. We willen daar wel een beetje aan knabbelen.’

 

De Orde van Advocaten zegt uit te zien naar een uitnodiging voor een gesprek met het OM. De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie reageert afwijzend op het initiatief van het OM: 'De geheimhouding is al op voldoende plaatsen doorbroken.'