ORANJESTAD — De regering gaat een zogeheten ‘financiële transactietaks’ invoeren. Alle banktransacties worden met deze maatregel naar verluidt met 1 procent belast. Het zou ook gaan om geldopnames bij een pinautomaat en betalingen met een creditcard.

 

De opbrengst van de nieuwe belastingmaatregel moet gebruikt worden voor een investeringsfonds dat projecten zoals de Green Corridor en de renovatie en uitbreiding van het HOH-ziekenhuis moet bekostigen.

 

Premier Mike Eman (AVP) heeft onlangs aan Het Financiële Dagblad (FD) bevestigd dat deze financiële transactietaks ingevoerd wordt. Op de vraag van het FD welke maatregelen Aruba neemt om de begroting weer op orde te krijgen, antwoordt Eman: “De uitgaven worden bevroren. We hebben al besloten om de pensioenleeftijd van 60 naar 65 jaar te brengen en de premies te verhogen. Daarnaast zullen we ook een financiële transactietaks invoeren en indirecte belastingen verhogen ten koste van directe.”

 

Via oppositiepartij MEP verneemt Amigoe dat het om een heffing van 1 procent gaat. Bovendien legt deze partij dus uit waar de belasting op geheven wordt. “Alle betalingen via de bank, dus voor schoolgeld, afbetaling op leningen, betalingen aan water en elektra, telefoon, kabeltelevisie, internet, noem maar op.” De opbrengsten uit de nieuwe belastingmaatregel moeten de begroting ontlasten maar drukken tegelijkertijd als een zware last op de bevolking en de economie, stelt MEP. Naast de geplande verhoging van de belasting op bedrijfsomzetten (bbo) ten behoeve van zorgverzekeraar AZV, zorgt de transactietaks voor verder aanwakkeren van de inflatie, is de verwachting.

 

Druk op burgerportemonnee

 

De regering heeft in de afgelopen maanden al diverse maatregelen aangekondigd en/of ingevoerd waarbij de lasten bij de burger worden neergelegd. Amigoe zet er enkele op rij, om te beginnen de verhoging van bbo. Op alles waar een bedrijf omzet mee maakt gaat binnenkort 2,5 procent belasting naar de overheidskas, dat is momenteel 1,5 procent. Toen de regering in 2010 aantrad was het plan om belastingen te hervormen, om kosten te drukken en inkomsten te vergroten. Daarmee zou het gat opgevuld worden dat ontstond bij verlaging of afschaffing van de bbo, hetgeen destijds door regeringspartij AVP was beloofd, voorafgaand aan de verkiezingen van 2009. Eind 2009 werd inderdaad de bbo verlaagd van 3 naar 1,5 procent, nu wordt deze dus weer verhoogd naar 2,5 procent. Ook de AZV-premie is al verhoogd, terwijl tegelijkertijd de nieuwe bbo-verhoging ten bate van diezelfde zorgverzekeraar moet komen.

 

 

Dit jaar nog, met ingang van 1 december, moet betaald worden voor een parkeerplaats in het centrum van Oranjestad en in het gebied rondom de hotels. Voor het ophalen van huisvuil moet vanaf 1 januari 2015 een duit in het zakje van overheidsbedrijf Serlimar komen. Maandelijks gaan huishoudens met een container van dit vuilverwerkingsbedrijf 25 florin betalen. Gezondheidszorg wordt ook duurder. Wanneer burgers naar de Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis gaan, wordt eerst vastgesteld of de behandeling spoed vereist. Is dat niet het geval, dan krijg je als patiënt de keuze om naar huis te gaan of 159 florin te betalen. AZV zoekt verder naar inkomstenverhoging en kostenbesparing en overweegt invoering van een eigen bijdrage voor medicijnen en huisartsenbezoek.

 

De Belastingdienst controleert strenger op tijdige aangifte van belastingen. Wanneer niet op tijd wordt betaald, komt tegenwoordig een aanmaningsboete van 10 florin in plaats van 1 florin. Bovendien moet nu binnen drie weken betaald worden en niet binnen de eerdere termijn van vier weken. Onlangs liep de spanning op tussen oppositie en regering over de aankondiging dat de elektriciteitstarieven omhoog gaan. Er is nog geen ei gelegd over hoeveel ze verhoogd worden, maar dat deze lasten gaan stijgen lijkt een feit.

 

Bezuinigen

 

Op dit moment is de Landsbegroting van 2014 nog altijd niet bekrachtigd. Eerst moet een door Nederland ingesteld onafhankelijk onderzoek afgerond worden, het eindrapport wordt op 12 september verwacht. De gouverneur tekende de begroting niet vanwege de grenzen die het economisch stimuleringsbeleid bereikte dat de Arubaanse regering in de afgelopen jaren hanteerde. De staatsschuld bedraagt 75 procent en blijft snel doorgroeien. Het eigen vermogen van de overheid is 2 miljard florin negatief. Bovendien zijn de sociale fondsen uitgeput en hebben ze nauwelijks reserves meer. Ambtenarenpensioenfonds Apfa en ook de Sociale Verzekeringsbank luiden de noodklok. De dekkingsgraad van het pensioenfonds voor ambtenaren ligt rond de 80 procent en de vermogens van overheidsvennootschappen zoals water- en energiebedrijf WEB staan onder druk. Bezuinigingen worden nu door alle ministeries doorgevoerd.

 

Personeelslasten overheid

 

“Tegelijkertijd bedragen de personeelslasten meer dan de helft van de totale begroting, laten de rentelasten een stijgende lijn zien en dreigt de ziektekostenverzekering onbetaalbaar te worden”, aldus een destijds verschenen tussenrapport over de begroting. Recent stelde werkgeversorganisatie Atia nog vraagtekens bij de enorme toename van personeel en personeelskosten bij de overheid. De personeelskosten zijn van 2009 tot en met 2013 met ongeveer 130 miljoen florin gestegen. ‘Een opmerkelijke stijging. Wat hebben de commercie en de bevolking hiervoor teruggekregen? Bijvoorbeeld in de vorm van extra of betere service?’, vroeg Atia zich af. Personeelskosten vormen volgens de werkgeversorganisatie meer dan 50 procent van alle overheidsuitgaven. “En dan hebben we het nog niet eens over meer adviseurs op contractbasis, die onder de post ‘Verbruik Goederen en Diensten’ vallen.” Deze post is in de afgelopen vier jaar met 50 miljoen florin gestegen. In de afgelopen vijftien jaar zijn er ongeveer 4250 werknemers in overheidsdienst getreden, waarvan 2000 in de afgelopen vijf jaar. Atia vraagt zich af waar deze personen allemaal werkzaam zijn. “Wat doen ze eigenlijk?”

 

Bij de overheid zijn ongeveer 7500 ambtenaren werkzaam. Met een gemiddelde kostenplaatje van 7700 florin per maand per ambtenaar (dat is inclusief alle toelages en premies) is het Land per maand bijna 60 miljoen florin aan personeelskosten kwijt. Dat komt neer op zo’n 693 miljoen florin per jaar. Gemiddeld verdienden ambtenaren in 2013 ongeveer 4900 florin per maand. Overheidspersoneel krijgt bovenop het maandelijkse salaris in januari een ‘bashi premie’ ofwel een toelage van 1500 florin. De vakantie-uitkering in juni komt neer op ongeveer een maandsalaris en in november krijgen ambtenaren een ‘gelijk bedrag’. Nog een toelage van 1500 florin. Vakbonden willen voor ambtenaren een salarisverhoging met een totale jaarwaarde van bijna 40 miljoen florin. Vakbond Topa suggereerde de belasting op bedrijfsomzetten (bbo) te verhogen om de extra personeelskosten te dekken.

 

(Amigoe)