Aruba stort zich met raffinaderij in onzeker en financieel riskant avontuur

October 10, 2016 10:00 PM

ORANJESTAD - Aruba heeft zich met de recente overname van de sterk vervuilende raffinaderij in San Nicolas enorme financiële risico’s op de hals gehaald, die uiteindelijk in een worstcasescenario ook Nederland zouden kunnen raken.

Het plan om de Valero-raffinaderij voor honderden miljoenen dollars te moderniseren, vergroenen, weer op te starten en daarna voor 25 jaar te verhuren aan Citgo Petroleum, een dochterbedrijf van het in zwaar weer verkerende Venezolaanse staatsbedrijf Petróleos de Venezuela (PDVSA), is omgeven door intransparantie en onzekerheden.

De deal ‘piept en kraakt’ volgens een ingewijde aan alle kanten. Nederlandse Kamerleden maken zich inmiddels grote zorgen over de milieugevolgen, de onbegrensde financiële garantstelling door Aruba en de geopolitieke risico’s.

 

Te oud
Het parlement in Aruba keurde eind september in overgrote meerderheid een wet goed, die het mogelijk maakt de zwaar verouderde raffinaderij in San Nicolas opnieuw op te laten starten door Citgo Petroleum. De raffinaderij ligt al sinds 2012 stil, omdat de Amerikaanse uitbater Valero Energy het niet meer rendabel achtte de fabriek open te houden.
Conform het leasecontract met Aruba zou Valero de raffinaderij terug moeten geven aan de overheid. ‘Dat moet gebeuren in originele staat, dus schoon’, zegt een bron. Valero liep tegen het einde van de termijn aan en wilde er dus vanaf. Het bedrijf heeft volgens ingewijden de afgelopen jaren tevergeefs geprobeerd de raffinaderij te verkopen. ‘Maar niemand heeft het aangedurfd. Te kostbaar en te oud’, aldus de ingewijde.
 
Te veel champagne?
Om te voorkomen dat de raffinaderij, die voor veel werkgelegenheid zorgt op het eiland, definitief wordt gesloten, besloot de Arubaanse regering het complex over te nemen van Valero. Die moest zelfs $14,5 mln bijbetalen. Maar in ruil daarvoor is Valero ontheven van de verplichting de raffinaderij te ontmantelen en te betalen voor de uiteindelijke schoonmaak van het zwaar vervuilde gebied. ‘De vraag is: hebben ze bij Valero een beetje of heel erg veel champagne gedronken’, zegt de ingewijde.
 
De schoonmaakkosten kunnen namelijk honderden miljoenen dollars belopen. Die komen nu voor rekening van de Arubaanse overheid, zo blijkt uit openbare passages in het 2000 pagina’s tellende contract tussen Citgo en de Arubaanse overheid. Citgo zegt toe de komende jaren $450 mln tot $650 mln te zullen investeren in modernisering van de raffinaderij en wil dat geld ophalen bij externe financiers.
 
Gaspijpleiding
Maar gezien de penibele financiële situatie van Venezolaanse moeder PDVSA is het een groot raadsel wie dat geld beschikbaar wil stellen. Aruba heeft zich ondertussen voor minimaal $300 mln garant gesteld als er niet aan de verplichtingen jegens Citgo wordt voldaan. Er is geen bovengrens vastgesteld voor deze garantie.
 
‘Ik maak me hele grote zorgen’, zegt VVD-kamerlid André Bosman. ‘De hele transactie is absoluut niet transparant en er is een onduidelijk financieel risico. Het meest verbaasd ben ik nog wel over de gaspijpleiding die als onderdeel van de modernisering en vergroening van de raffinaderij moet worden aangelegd vanuit Venezuela naar Aruba. Daar staat $380 mln voor. Wie gaat dat betalen? En Aruba staat voor minimaal $300 mln garant tegenover Citgo. Aruba heeft de begroting nu al niet op orde. Het is verbazingwekkend hoe makkelijk en juichend er in Aruba over wordt gedaan. Ik vind het onverantwoord en ik kan het ook niet toetsen. Er is zo veel onzekerheid.’
 
Verplicht bij te springen
Vorige week nog stelde Age Bakker, voorzitter van het College Aruba Financieel Toezicht, dat uit recente cijfers van de Centrale Bank van Aruba blijkt dat ‘zowel de reële als de nominale economische groei al enige tijd stagneren’.
Het college heeft afgesproken dat het een financiële risicoanalyse ontvangt die Aruba uitvoert ‘om de korte- en langetermijnrisico’s voor de begroting gerelateerd aan de heropening van de olieraffinaderij in kaart te brengen’.
 
Aruba is onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden, maar heeft een status aparte. Minister Plasterk van Koninkrijksrelaties benadrukt in Kamerbrieven daarom dat de raffinaderijtransactie een Arubaanse landsaangelegenheid is, maar Nederland is volgens Bosman wel statutair verplicht bij te springen als Aruba failliet zou gaan. ‘Waar gaan schuldeisers dan heen? Naar Nederland’, aldus Bosman.
 
Argusogen
Ook D66-leider Alexander Pechtold kijkt met argusogen naar de situatie op Aruba. Hij denkt dat het niet direct een Nederlands probleem wordt, maar ‘via een grote omweg zou het dat volgens hem wel kunnen worden’, zegt hij tegen het FD. Hoewel hij veel waarde hecht aan de zelfbeschikking op Aruba vraagt hij zich wel af of Nederland voldoende hulp heeft aangeboden. 'Ik ga onze minister daar bij de begrotingsbesprekingen op aanspreken. Waarom hebben we ze niet geholpen?‘
 
‘En is er wel voldoende tijd genomen om alles goed te beoordelen’, aldus Pechtold. ‘Venezuela is uiterst instabiel, maar wel het grootste buurland van ons Koninkrijk. En hoe past de sterk vervuilende raffinaderij in de klimaatdoelstellingen van het eiland en Nederland. Het is toch een beetje een vegetariër met een bloederige biefstuk op zijn schoot.’
 
 
Ontmantelingskosten
Ook de Arubaanse Raad van Advies heeft vragen. Volgens de Raad zijn ‘niet alle financiële consequenties bekend’. Daarnaast mist de Raad een uiteenzetting van de hoogte van de eventuele ontmantelingskosten, die voor 50% voor rekening komen van Aruba aan het einde van het contract.
 
Ook over de schoonmaakkosten van het terrein waar de olieraffinaderij op staat, die conform het contract met Citgo 100% voor rekening komen van Aruba, is nog veel onduidelijk. Volgens de Raad is er weliswaar een ‘schoonmaakpot’ van omgerekend ongeveer €11 mln, maar is nog onbekend hoe groot de werkelijke kosten zullen zijn. Uit een studie zou blijken dat de kosten voor schoonmaak van de Isla-raffinaderij in Curaçao kunnen oplopen tot Afl 1,5 miljard (ongeveer €740 mln).
 
Kroonjuweel
‘Er is 0,0% kans dat de grond ooit schoon wordt’, denkt de ingewijde. 'De milieudiscussie die ze hadden moeten aangaan met Valero, is ingeruild voor de cash op korte termijn.’ De Arubaanse regering van premier Mike Eman zegt dat de raffinaderij goed zal zijn voor 12,4% tot 15% van het bruto binnenlands product en 3000 directe en indirecte banen zal opleveren.
 
De vraag is echter hoe financieel solide de deal met Citgo is. Het Amerikaanse bedrijf wordt weliswaar als het kroonjuweel van PDVSA gezien, maar het risico bestaat dat Citgo wordt meegesleurd indien moederbedrijf PDVSA omvalt. Standard & Poor’s was vorige maand nog vernietigend over een voorgestelde obligatieruil door PDVSA en noemde dat een ‘noodruil’ die gelijk zou staan aan in gebreke blijven. De waardering voor het Venezolaanse staatsbedrijf werd daarop verder verlaagd tot CC, een van de laagste niveaus.
 
Obligaties
PDVSA wijzigde daarop de voorwaarden van de ruil, maar verontrustend voor Aruba is dat daarbij de helft van Citgo volgens persbureau Bloomberg nu als onderpand geldt voor de langetermijnobligaties die PDVSA zijn huidige houders van binnenkort aflopende obligaties aanbiedt.
 
Opmerkelijk is ook dat het nabijgelegen Curaçao vorige maand aankondigde de huidige exploitant van de Isla-raffinaderij, PDVSA, te willen vervangen door een Chinese partij, omdat PDVSA op Curaçao niet in staat is de vereiste investeringen voor modernisering te doen.
 
Het Arubaanse ministerie van economische zaken, communicatie, energie en milieu was vrijdag en in het weekend niet bereikbaar voor commentaar.
 
Bewerking
De raffinaderij in San Nicolas bestaat sinds 1924 en zorgde op het tropische eiland met de verwerking van Venezolaanse olie voor werkgelegenheid en daarmee ook welvaart. De huidige eigenaar Valero kreeg het verouderde complex in 2004 in handen en verwerkte op het hoogtepunt 275.000 vaten olie per dag. In 2012 sloot Valero de raffinaderij, omdat die niet meer rendabel te exploiteren was.
 
Voor de Venezolaanse staatsoliemaatschappij PDSVA is de Arubaanse raffinaderij interessant, omdat het daar de zware olie uit Venezuela kan verdunnen met lichtere olietypes, zodat het mengsel kan worden verscheept naar Amerikaanse raffinaderijen van Citgo voor verdere verwerking. PDVSA heeft zelf niet voldoende eigen zogenoemde upgraders en geen geld om grote nieuwe raffinaderijen te bouwen.
 
‘Venezolaanse ruwe olie is zonder bewerking onverkoopbaar zonder eerst te zijn geüpgrade of verdund. Omdat PDVSA steeds minder zelf in staat is zijn eigen verdunners te raffineren, is een minder dure lease een haalbaardere optie, zodat ze hun olie kunnen blijven uitvoeren', zei Mara Roberts van BMI Research eerder dit jaar tegen Bloomberg.
 
 
De deal
De huidige exploitant van de raffinaderij op Aruba in San Nicolas, Valero, draagt alle eigendomspercelen, installaties, opstalrechten gebouwen en bedrijfsmiddelen over aan het Land Aruba. Ook betaalt Valero omgerekend € 13 mln aan Aruba. Aruba geeft vervolgens de percelen, installaties, raffinaderij en overslagterminal in erfpacht aan de nieuw op te richten rechtspersoon Refineria de Aruba (RDA) die ze de komende 25 jaar verhuurt aan Citgo. Deze laatste betaalt de eerste drie jaar € 9 mln per jaar en daarna € 16,5 mln per jaar. Citgo-moederconcern PDVSA geeft een garantie af voor $ 150 mln als niet wordt voldaan aan de verplichtingen en andersom staat het Land Aruba garant voor minimaal $ 300 mln en maximaal het investeringsbedrag van Citgo in de raffinaderij. Daarnaast staat Aruba garant voor een onbegrensd maximum als het gaat om de stabiliteit van het juridische kader.
 
 
Bron: Fd
 

Lawyer Roeland Zwanikken considers legal action against ABN AMRO Bank

May 08, 2021 6:14 PM
THE HAGUE--Attorney-at-law Roeland Zwanikken at St. Maarten’s BZSE law office is considering legal action against the intention of the Dutch ABN AMRO Bank to close the bank accounts of its clients in the Dutch Caribbean.

Fiscaal onderzoek bij notariskantoren vinden doorgang

May 07, 2021 8:04 AM
In het Antilliaans Dagblad: Fiscaal onderzoek bij notariskantoren
WILLEMSTAD – De fiscale onderzoeken bij de notarissen vonden en vinden, ondanks de beperkingen van Covid-19, weer doorgang en de medewerking aan de kant van notarissen en adviseurs is daarbij ‘over het algemeen goed’.

Juridische miljoenenstrijd tussen BNP Paribas en Italiaanse prinses verhardt

February 22, 2021 4:51 PM
  • Bezit van Italiaanse Crociani-familie op Curaçao mag van rechter worden verkocht
  • De Crociani's ruziën al jaren met BNP Paribas over een claim van $100 mln
  • Curaçaos trustkantoor United Trust heeft 'geen enkele relatie meer' met Camilla Crociani
Een Italiaanse prinses met zakelijke belangen in Nederland heeft het onderspit gedolven bij diverse rechtbanken in een langslepend conflict met zakenbank BNP Paribas.