THE NETHERLANDS - ING heeft jeansondernemer Jan Peters bescherming tegen rentestijging verkocht zonder daar duidelijk bij te zeggen dat hij tegelijkertijd een extra lening kreeg om verliezen op deze zogenoemde renteswap aan te vullen.

 

De bank moet de overeenkomst ongedaan maken en proberen te schikken met de klant. Dat blijkt uit een nog niet gepubliceerd arrest van het gerechtshof Amsterdam.

 

De zaak kan grote gevolgen hebben voor de duizenden mkb-derivaten die Rabobank, ING en ABN Amro op last van toezichthouder AFM opnieuw moeten beoordelen. Ondernemers kregen een complex financieel product dat zij niet nodig hadden of onvoldoende snapten. Banken hebben opgeteld voor €26 mrd rentederivaten verkocht aan 17.000 niet-professionele klanten. Door de lage rente hadden die vorig jaar een negatieve waarde van €2,7 mrd.

 

ING wil geen commentaar geven op individuele gevallen en bestudeert de uitspraak.

 

Betere voorlichting

 

Het gerechtshof oordeelt dat jeansondernemer Jan Peters als niet-professionele partij niet kon weten dat de bank extra zekerheden zou vragen voor de gewraakte extra lening, een zogenoemde ‘allowancefaciliteit’, toen de klant begin 2012 af wilde van zijn vastgoedlening, omdat ING een hogere rente verlangde dan een concurrerende bank.

 

Volgens de advocaten van Peters, Hester Bais en Joost Tonino, toont het arrest aan dat ING Peters beter had moeten voorlichten over deze extra kredietfaciliteit. ‘Dan was hij ervan bewust geweest dat er extra risico’s kleefden aan de renteswap’, aldus Bais.

 

ING kwalificeerde Peters als een niet-professionele partij, maar de bank heeft nagelaten te toetsen of Peters snapte wat hij kocht, zo oordeelt het gerechtshof.

 

Beleid

 

ING voert aan dat een allowancefaciliteit niet meer is dan kredietruimte waarover de klant kan beschikken op het moment dat de negatieve waarde van een renteswap ook daadwerkelijk betaald moet worden. Betalen hoeft alleen indien de klant de swap vervroegd beëindigt en er sprake is van een negatieve marktwaarde, aldus de bank.

 

Het verstrekken van andere zekerheden zoals hypotheekrecht is omslachtiger, stelt ING, en brengt soms kosten met zich mee. Een allowancefaciliteit is makkelijker en kost niets, zegt de bank. ING heeft als beleid die af te sluiten bij een renteswap.

 

Negatieve waarde

 

Begin 2008 leende Peters, eigenaar van jeansketen Score en Chasin, €13,5 mln van ING voor de aanschaf van commercieel vastgoed en voor herfinanciering van eerder verstrekt krediet. Van dit bedrag moest hij €10 mln afdekken tegen renteschommelingen, zo eiste de bank. Dat deed Peters via een renteswap. Daarmee ruilt hij de variabele, en dus onzekere, driemaands Euribor-rente tegen een vaste rente van 4,45%.

 

Als gevolg van de economische crisis is de Euriborrente de afgelopen jaren gedaald tot historisch lage niveaus. Daardoor kreeg de renteswap een negatieve waarde. Duizenden mkb’ers zagen de waarde van hun renteswap dalen en negatief worden en moesten zogeheten ‘margin call’ bijstorten.

 

In het geval van Peters vulde ING het verlies aan uit de allowancefaciliteit, die de bank begin 2011 verhoogde van €700.000 naar €1,7 mln.

 

Kosteloos extraatje

 

Peters voelt zich misleid door ING, zo laat hij per e-mail weten. ‘Er werd mij een product opgedrongen dat ik niet wilde hebben en dat precies het tegenovergestelde deed als waar het voor bedoeld was, namelijk bescherming tegen de stijging van financieringslasten.’

 

Andere advocaten zeggen dat veel meer niet-professionele partijen een allowancefaciliteit hebben afgesloten met de bank die hun een renteswap verkocht. Het gaat daarbij niet alleen om mkb’ers. Ook kan worden gedacht aan particulieren die vastgoed kochten als belegging en semipublieke instellingen zoals woningcorporaties.

 

‘Ik denk dat het niet bewuste misleiding was door ING’, zegt advocaat Rik Harmsen van kantoor Immix. ‘Maar de bank heeft klanten slecht uitgelegd waar die faciliteit voor diende’. Volgens advocate Chantal van den Borne van kantoor 2BW presenteerden ING en Rabo het als ‘een formaliteit, een kosteloos extraatje’.

 

€5 mrd

 

Als betrokken banken alle rentederivaten aan niet-professionele klanten moeten compenseren, gaat het om ruim €5 mrd, zegt financieel adviseur Patrick van Gerwen, die jeansondernemer Peters bijstaat. Dat is het verschil tussen wat klanten hebben betaald voor de swaps en de kosten die zij hadden moeten maken om een eenvoudigere, minder risicovolle rentebescherming te kopen.

 

In reactie op het arrest van het Hof zegt ING de uitspraak nog te bestuderen.

 

 

 

Bron: Fd

 

 

Hof Amsterdam 15 september 2015 tegen ING_ dwaling.pdf